2. Valrisicotest

De valrisicotest van VeiligheidNL is een voorbeeld van een valrisicoinschatting. Het geeft een snelle inschatting van het valrisico. Het is van meerwaarde om deze jaarlijks bij alle thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder af te nemen. Degenen met een hoog valrisico worden daarmee eerder opgespoord én deze ouderen hebben veel baat bij het doorlopen van een uitgebreidere valanalyse zodat zij een valpreventieprogramma op maat kunnen volgen. 

Er zijn twee factoren die valide blijken om een hoog valrisico op te sporen:

Wie neemt de valrisicotest af?

De Valrisicotest van VeiligheidNL kan worden uitgevoerd door POH’ers, paramedici, wijkverpleegkundigen, verzorgenden, ouderenadviseurs, Wmo-adviseurs, MBvO-docenten, buurtsportcoaches, apotheekmedewerkers en getrainde vrijwilligers (bijvoorbeeld veiligheidsadviseurs van het Rode Kruis, ouderenadviseurs van KBO-PCOB of welzijnsmedewerkers). 

Waar wordt de valrisicotest afgenomen?

Een valrisicoschatting kun je uitvoeren tijdens regulier contact, op een plek waar ouderen vaak komen of als onderdeel van een andere activiteit.

1) Tijdens een regulier contact

Zorgprofessionals zoals wijkverpleegkundigen, apotheekmedewerkers, en praktijkondersteuners komen geregeld in contact met ouderen. Maar ook professionals buiten de zorg hebben contact met ouderen, zoals welzijnsmedewerkers, huishoudelijke hulp, vrijwilligers die huisbezoeken afleggen en medewerkers van het Wmo-loket. Tijdens deze reguliere contacten kan een korte valrisicoschatting uitgevoerd worden. Bijvoorbeeld in combinatie met de griepprik.

2) Op een plek waar ouderen vaak komen

Er zijn verschillende plekken waar ouderen vaak komen, waar je een valrisicoschatting kunt doen. Houd wel rekening met de privacy. Denk bijvoorbeeld aan plekken als: de markt, de bibliotheek, het buurthuis, de supermarkt, het tuincentrum.

3) Als onderdeel van een andere activiteit

Plezier is een belangrijke motivator. Als je de valrisicoschatting afneemt tijdens een activiteit die wordt georganiseerd voor ouderen, kun je bijvoorbeeld via een spel met de doelgroep in contact komen. Denk bijvoorbeeld aan:

Hoe wordt de valrisicotest afgenomen?

Stel de vragen rustig en observeer. Volg de pijlen op de kaart om te zien welke actie nodig is. Kies bij twijfel over het antwoord voor 'ja'. Het observeren van de mobiliteit is een belangrijk onderdeel van de Valrisicotest. 

Als een oudere bij je binnenkomt, kun je al observeren of er een afwijking van het looppatroon te zien is. Je kunt daarbij letten op:

Ook kun je observeren hoe de oudere gaat zitten:

Belangrijk om te weten: 

Meer achtergrondinformatie en bronnen

Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG). (2017, 1 oktober). Richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen. Geraadpleegd in 2024, van https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/preventie_van_valincidenten_bij_ouderen/startpagina_-_preventie_van_valincidenten_bij_ouderen.html 

VeiligheidNL. 2020, september. Valanalyse: Zo beoordeel je valrisico bij ouderen. Geraadpleegd in 2021, van https://www.veiligheid.nl/.ibmmodres/domino/OpenAttachment/veiligheid/website.nsf/F952A83942467ABCC12585D8002C4588/asset/Valanalyse.pdf